Altmış dört yıl önce, tüm dünya dikkatini gökyüzüne vermiş ve kısa dalga radyo alıcıları aracılığıyla iletilen sinyalleri büyük bir tutku ve gerilimle bekliyordu. İnsanlık artık uzun süredir devam eden uçma rüyalarını gerçekleştirmişti. (Sovyetlerin uzaya kavuşma hayalleri ve Amerika Birleşik Devletleri Başkan Adayı J.Kennedy'in seçim propagandası).
Evrendeki konumuz ile ilgili algımız 4 Ekim 1957'de tamamen değişti. Üç hafta boyunca, Dünya’nın ilk yapay uydusu olan Sputnik 1'den gelen “bip-bip” sinyalleri uzay çağının habercisi oldu.
Dünya’yı değiştiren Sputnik 1 amatör radyo dinleyicileri tarafından kolayca duyulabiliyordu. Dünya çevresindeki 65 derece eğimli yörüngesi Dünya’da insanların yaşadığı neredeyse tüm bölgelerin üzerinden geçmesini sağlıyor ve yörüngede bir turunu 96 dakikada tamamlıyordu. 84 kilogramlık uydu, bataryaları tükendiğinde sinyali son buldu ve Ocak 1958'de atmosfere girerek yok oldu.
Böylece kapitalist Amerika Birleşik Devletleri ile komünist Sovyetler Birliği arasında, uzayda hakimiyet elde etmeyi hedefleyen uzay yarışı başlamış oldu. Yarış, 2 Ağustos 1955'te Sovyetler Birliği'nin ABD'nin yapay uydu fırlatmaya yönelik benzer niyetlerini açıklamasına yanıt vermesiyle başladı.
İnsanlık, on yıl içinde küçük uydulardan Ay'a ayak basmaya kadar uzanan çok büyük adımlara tarih yazdı.
Uzay Yarışının kökeni, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra iki ülke arasındaki nükleer silahlanma yarışındadır. Her iki tarafa da Alman füze teknolojisi ve füze programlarından, esir alınan bilim adamları aracılığıyla yapıldı. Bu tür bir güç için gerekli olan teknolojik avantajlar; ulusal güvenlik, siyasi üstünlük ve kıtalararası balistik füzeler üretmek için de kullanıldı.
Bu Uzay Yarışını aşağıdaki kronolojiden öğrenebilirsiniz.
4 Ekim 1957- Sovyetler Birliği:
- Tarihteki ilk Dünya yörüngesinde uydu olacak Sputnik 1'i başarıyla fırlattı.
3 Kasım 1957 - Sovyetler Birliği :
- Laika adlı bir sokak köpeğini uzaya taşıyan Sputnik 2'yi fırlattı. Canlı bir organizmayı yörüngeye başarıyla gönderen ilk ülke oldular.
31 Ocak 1958 - Amerika
- Yörüngeye ulaşan ilk ABD uydusu olan Explorer 1'i fırlatarak Uzay Yarışına katıldı. Van Allen radyasyon kuşağının bulunmasına yol açan deneysel ekipmanlar taşıyordu.
2 Ocak 1959 - Sovyetler Birliği
- Uzay aracının çok fazla hıza sahip olması nedeniyle yanlışlıkla Ay'ın yörüngesinden kaçtığı için ilk "kozmik roket" olarak bilinen Luna 1'i fırlatır. Luna 1, Dünya'nın yörüngesinden ayrılan ve bunun yerine Güneş'in yörüngesinde dönen ilk insan yapımı nesne olur.
2 Ağustos 1959 - Amerika
- ABD, dünyanın ilk hava durumu uydusu Explorer 6'yı uzaya gönderiyor. Dünya'nın ilk resimlerini uzaydan elde ediyor.
12 Eylül 1959 - Sovyetler Birliği
- Luna 2 Ay'a (düşerek) inen ilk uzay aracı oldu.
19 Ağustos 1960 - Sovyetler Birliği
- Sovyetler Birliği'nin Sputnik 5'inde, ilk hayvanlar (iki köpek, Belka ve Strelka) ve bir dizi bitki uzaydan canlı olarak geri döndürülür.
31 Ocak 1961 - Amerika
- Abd bir şempanze olan Ham'ı uzaya gönderdi. Uzaydaki ilk hominid (veya büyük maymun) ve inişten başarıyla kurtulan ilk maymun olur.
12 Nisan 1961 - Sovyetler Birliği
- Sergei Korolev tarafından geliştirilen, modifiye edilmiş bir R-7 kıtalararası balistik füze, Yuri Gagarin’i uzaya çıkan ve Dünya yörüngesinde bir tur atan ilk insan yaptı.
5 Mayıs 1961 - Amerika
- Gagarin'in zaferinden üç hafta sonra Alan Shepard, uzaya giden ilk Amerikalı oldu. Freedom 7 kapsülüyle 15 dakikalık bir yörüngealtı yolculuğu gerçekleştirdi
20 Şubat 1962 - Amerika
- John Glenn, Dünya yörüngesine giren ilk Amerikalı oldu. Modifiye edilmiş bir Atlas kıtalararası balistik füze ile uzaya çıktı ve Atlantik Okyanusu'na iniş yaptı.
16 Haziran 1963 - Sovyetler Birliği
- Eski bir fabrika işçisi olan Valentina Tereshkova, uzaya ilk kadını göndermek isteyen Sovyetler Birliği’nin propaganda kampanyasının bir parçası olarak aceleyle eğitildi ve uzaya çıkan ilk kadın oldu.
1967
- Bu yıl, hem ABD hem de Sovyetler Birliği için Uzay Yarışının en ölümcül olanı. Ocak ayında, Amerikalı astronotlar Ed White, Gus Grissom ve Roger Chaffee fırlatma rampasındaki Apollo 1 kapsüllerinde çıkan bir yangında öldüler. Sadece birkaç ay sonra Sovyet kozmonot Vladimir Komarov da Soyuz 1 kapsülündeki paraşütün Dünya atmosferine tekrar girdiğinde açılmaması sonucu yer çakılarak öldü.
24 Aralık 1968 - Amerika
- 1968 Noel Arifesinde, Apollo 8 astronotları Frank Borman, Jim Lovell ve Bill Anders, Ay'ın arkasından ilk kez “Dünya’nın doğuşunu” gözlemlediler.
21 Temmuz 1969 - Amerika
- Binlerce yıldır Ay’a bakan insanlık sonunda ona ulaştı. Apollo 11, Ay yüzeyine yapılan insanlı ilk uzay uçuşu oldu. Amerika Birleşik Devletleri'nin bu uzay uçuşunda astronotlar Neil Armstrong ve Buzz Aldrin Ay yüzeyine iniş yapan ilk insanlar oldu. Sekiz gün uzayda kaldıktan sonra dünyaya döndüler.
15 Temmuz 1975
- ABD ile SSCB arasındaki gerilimin yumuşamasıyla ilk kooperatif Apollo-Soyuz görevi başlatıldı. İki ayrı uçuşla Apollo ve Soyuz uzay aracı uzaya yanaşır ve iki komutan Tom Stafford ve Alexei Leonov ilk uluslararası tokalaşmayı değiştirirler. Bu eylemin sembolik olarak Uzay Yarışı'nı sona erdirerek Uluslararası Uzay İstasyonu ve Shuttle-Mir programı gibi gelecekteki ortak görevlerin önünü açtığı görülebilir.
Yorum Gönder